211 . صفحه 211

بیست و چهارم تیر 

نفیسه 

(آیه 21)- در این آیه باز سخن از عقاید و کارهاى مشرکان است.

نخست اشاره به یکى از نقشه‏هاى جاهلانه مشرکان کرده، مى‏گوید:

«هنگامى که مردم (را براى بیدارى و آگاهى، گرفتار مشکلات و زیانهایى مى‏سازیم سپس آن را برطرف ساخته) طعم آرامش و رحمت خود را به آنها مى‏چشانیم به جاى این که متوجه ما شوند در این آیات و نشانه‏ها نیرنگ مى‏کنند» و یا با توجیهات نادرست در مقام انکار آنها بر مى‏آیند (وَ إِذا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُمْ إِذا لَهُمْ مَکْرٌ فِی آیاتِنا). و مثلا بلاها، و مشکلات را به عنوان غضب بتها و نعمت و آرامش را دلیل بر شفقت و محبت آنان مى‏گیرند و یا بطور کلى همه را معلول یک مشت تصادف مى‏شمرند اما خداوند به وسیله پیامبرش به آنها هشدار مى‏دهد که «به آنها بگو: خدا از هر کس در چاره‏اندیشى و طرح نقشه‏هاى کوبنده قادرتر و سریعتر است» (قُلِ اللَّهُ أَسْرَعُ مَکْراً).

و به تعبیر دیگر او هر زمان اراده مجازات و تنبیه کسى کند بلافاصله تحقق مى‏یابد، در حالى که دگران چنین نیستند.

سپس آنها را تهدید مى‏کند که گمان نبرید این توطئه‏ها و نقشه‏ها فراموش مى‏گردد، «فرستادگان ما (یعنى فرشتگان ثبت اعمال) تمام نقشه‏هایى را که (براى خاموش کردن نور حق) مى‏کشید مى‏نویسند» (إِنَّ رُسُلَنا یَکْتُبُونَ ما تَمْکُرُونَ).

و باید خود را براى پاسخگویى و مجازات، در سراى دیگر آماده کنید.

(آیه 22)- در این آیه دست به اعماق فطرت بشر انداخته و توحید فطرى را براى آنها تشریح مى‏کند که چگونه انسان در مشکلات بزرگ و به هنگام خطر، همه چیز را جز خدا فراموش مى‏نماید.

نخست مى‏گوید: «او خدایى است که شما را در صحرا و دریا سیر مى‏دهد» (هُوَ الَّذِی یُسَیِّرُکُمْ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ).

«تا هنگامى که در کشتى‏ها قرار مى‏گیرید و (کشتى‏ها) سرنشینان را به کمک بادهاى موافق آرام آرام به سوى مقصد حرکت مى‏دهند و همه شادمان و خوشحالند» (حَتَّى إِذا کُنْتُمْ فِی الْفُلْکِ وَ جَرَیْنَ بِهِمْ بِرِیحٍ طَیِّبَةٍ وَ فَرِحُوا بِها).

«اما ناگهان طوفان شدید و کوبنده‏اى مى‏وزد، و امواج از هر سو به طرف آنها هجوم مى‏آورد، آن چنان که مرگ را با چشم خود مى‏بینند و دست از زندگانى مى‏شویند» (جاءَتْها رِیحٌ عاصِفٌ وَ جاءَهُمُ الْمَوْجُ مِنْ کُلِّ مَکانٍ وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ أُحِیطَ بِهِمْ).

درست در چنین موقعى به یاد خدا مى‏افتند «و او را از روى اخلاص مى‏خوانند و آیین خود را براى او از هرگونه شرک و بت پرستى خالص مى‏کنند»! (دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ).

در این هنگام دست به دعا بر مى‏دارند و مى‏گویند: «خداوندا! اگر ما را از این مهلکه رهایى بخشى سپاسگزار تو خواهیم بود» نه ستم مى‏کنیم و نه به غیر تو روى مى‏آوریم (لَئِنْ أَنْجَیْتَنا مِنْ هذِهِ لَنَکُونَنَّ مِنَ الشَّاکِرِینَ).

با این که این بیدارى موقتى، اثر تربیتى در افراد فوق العاده آلوده ندارد حجت را بر آنها تمام مى‏کند، و دلیلى خواهد بود بر محکومیتشان.

ولى افرادى که آلودگى مختصرى دارند در این گونه حوادث معمولا بیدار مى‏شوند و مسیر خود را اصلاح مى‏کنند.

(آیه 23)- «اما هنگامى که خدا آنها را رهایى مى‏بخشد و به ساحل نجات مى‏رسند شروع به ظلم و ستم در زمین مى‏کنند» (فَلَمَّا أَنْجاهُمْ إِذا هُمْ یَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ).

ولى «اى مردم (بدانید) هرگونه ظلم و ستمى مرتکب شوید و هر انحرافى از حق پیدا کنید زیانش متوجه خود شماست» (یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّما بَغْیُکُمْ عَلى‏ أَنْفُسِکُمْ).

آخرین کارى که مى‏توانید انجام دهید این است که «چند روزى از متاع زندگى دنیا بهره‏مند شوید» (مَتاعَ الْحَیاةِ الدُّنْیا).

«سپس بازگشت شما به سوى ماست» (ثُمَّ إِلَیْنا مَرْجِعُکُمْ).

«آنگاه ما شما را از آنچه انجام مى‏دادید آگاه خواهیم ساخت» (فَنُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ).

(آیه 24)- دورنماى زندگى دنیا: در آیات گذشته اشاره‏اى به ناپایدارى زندگى دنیا شده بود، در این آیه این واقعیت ضمن مثال جالبى تشریح شده تا پرده‏هاى غرور و غفلت را از مقابل دیده‏هاى غافلان و طغیانگران کنار زند.

«مثل زندگى دنیا همانند آبى است که از آسمان نازل کرده‏ایم» (إِنَّما مَثَلُ الْحَیاةِ الدُّنْیا کَماءٍ أَنْزَلْناهُ مِنَ السَّماءِ).

این دانه‏هاى حیاتبخش باران بر سرزمینهاى آماده مى‏ریزند، «و به وسیله آن گیاهان گوناگونى که بعضى قابل استفاده براى انسانها، و بعضى براى حیوانات است، مى‏رویند» (فَاخْتَلَطَ بِهِ نَباتُ الْأَرْضِ مِمَّا یَأْکُلُ النَّاسُ وَ الْأَنْعامُ).

این گیاهان علاوه بر خاصیتهاى غذایى که براى موجودات زنده دارند سطح زمین را مى‏پوشانند و آن را زینت مى‏بخشند، تا آنجا که «زمین بهترین زیبایى خود را در پرتو آن پیدا کرده و تزیین مى‏شود» (حَتَّى إِذا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَها وَ ازَّیَّنَتْ).

در این هنگام شکوفه‏ها، شاخساران را زینت داده و گلها مى‏خندند، دانه‏هاى غذایى و میوه‏ها کم کم خود را نشان مى‏دهند، و صحنه پرجوشى را از حیات و زندگى به تمام معنى کلمه مجسم مى‏کنند، که دلها را پر از امید و چشمها را پر از شادى و سرور مى‏سازند، آن چنان که «اهل زمین مطمئن مى‏شوند، که مى‏توانند از مواهب این گیاهان بهره گیرند» هم از میوه‏ها و هم از دانه‏هاى حیات بخششان (وَ ظَنَّ أَهْلُها أَنَّهُمْ قادِرُونَ عَلَیْها)

«اما ناگهان فرمان ما فرا مى‏رسد (سرماى سخت و یا تگرگ شدید و یا طوفان درهم کوبنده‏اى بر آنها مسلط مى‏گردد) و آنها را چنان درو مى‏کنیم که گویا هرگز نبوده‏اند»! (أَتاها أَمْرُنا لَیْلًا أَوْ نَهاراً فَجَعَلْناها حَصِیداً کَأَنْ لَمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ).

در پایان آیه براى تأکید بیشتر مى‏فرماید: «این چنین آیات خود را براى افرادى که تفکر مى‏کنند تشریح مى‏کنیم» (کَذلِکَ نُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ).

(آیه 25)- این آیه با یک جمله کوتاه اشاره به نقطه مقابل اینگونه زندگى کرده و مى‏فرماید: «خداوند به دار السلام، خانه صلح و سلامت و امنیت دعوت مى‏کند» (وَ اللَّهُ یَدْعُوا إِلى‏ دارِ السَّلامِ).

به آنجا که نه از این کشمکشهاى غارتگران دنیاى مادى خبرى است، و نه از مزاحمتهاى احمقانه ثروت اندوزان از خدا بى‏خبر، و نه جنگ و خونریزى و استعمار و استثمار.

سپس اضافه مى‏کند: «خدا هر کس را بخواهد (و شایسته و لایق ببیند) به سوى راه مستقیم (همان راهى که به دار السلام و مرکز امن و امان منتهى مى‏شود) دعوت مى‏کند» (وَ یَهْدِی مَنْ یَشاءُ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ).

اعظم 

ایه 21 : 

در المیزان اومده که مراد ار این ایه قرآن است که بعد از دوران جهالت و تنگی معیشت و تفرفه و حاکنیت بغصو کینه بر مشرکان نازل شد و هدایت و رحمتی بود از جانب خدا بر اونا 

ولی استحقاقش رو نداشتن چون نه تنها شکر نکردن بلکه گفتن یه قرآن دیگه بیار و یا همینو تغییر بده و اینا مکرهایی بود که در مورد قرآن کردن 

ولی در واقع همین که ایات الهی رو نپذیرفتن و و توفیق هدایت با این قرآن ازشون گرفته سد این مکر خداست

ایه 21 : گاهی وفتها ما و خیلی از اونایی که دین و مذهب رو کنار گذاشتن فکر می کنیم که خب ما به این قرآن و اهل بیت و اینا اعتقادی نداریم و این اعنقاد نداشتن هیچ ضرری به حال ما نداشته 

داریم زندگیمون رو می کنیم قارغ از این مسایل نازه خوش و راحت هم هستیم فکر می کنیم خب خدا و اینا رو دور زدیم و پیچوندیم 

حال انکه همین که توفیق استفاده از این منابع رو نداریم خودش مکری هستش از جانب خداوند 

این دوری از این منابع فیض خودش بدترین عذاب هستش

آیه 22: 

این ایه تا اینجای قرآن بارها تکرار شده 

اینکه در سختیها و شداید یاد خدا می کنیم اگر چه نشان فطری بودن خداشناسی در انسانه ولی برای همه تاثیر عمیق و ریشه ای نداره 

ادم تو سختیها یه چیزایی  میگه یه قولهایی به خدا میده 

سختیها که برطرف شد اصلا یادش میره چه قولهایی داده بود 

بدتر از اون این که حتی یادش میره اصلا سختیی بوده و حالس در اون دوران چی بوده 

ادمیزاد اینقدر فراموشکار و ناسپاسه 

ایه 23: 

فکر می کنیم که این خدافراموشی احیانا به ضرر خداونده در صورتیکه این غفلت ضرری هستس که خودمون به خودمون می رسونیم و در واقع ظلمی هستش از طرف خود ما بر خودمون 

انگیره مون هم طمع برخورداری از بهره های دنیایی هستش ولی بدونیم این دنیا چند ردزی بیشتر نیست و تموم میشه 

ایه 24 : 

تو ایه قبل گفت طمع برخورداری از دنیاست که ما رو به خدافراموشی میکشونه و باعث میشه ظلم در حق خودمون کنیم 

اینجا حقیقت دنیا رو در قالب مثال میگه 

که چقدر در معرض نابودی و فناست 

و درست اون موقعی که فکر میکنی دیگه مالک بخشی از دنیا شدی و به خواسته هات رسیدی 

خداوند قادره همه اون دنبای مطلوب و در ارزوی تو رو پودر و نابود کنه 

یعنی ای بشر حواست به ناپایداری دنیا باشه 

البته اینا رو فقط ادمایی که فکر میکن و ژرف اندیشن درک میکنن (لقوم یتفکرون )

ایه 25: 

به دنیایی هستش در پس این دنیا 

که دارالسلامه 

یعنی جایی که از جمیع افات ظاهری و باطنی مصونه 

و هیچ ضرر و شری توش نیست (بر عکس این دنیا که مثال فانی بودن و ضرر کردنش تو ایه قبل اومد ) 

خداوند به این دنیا دعوت میکنه بادایاتش با ارسال پیامبرانش و این دعوت 

هستش که کسایی که پا در مسیر اجابت این دعوت میرن تو صراط مستقیم قدم بر میدارن