98 . صفحه 98

 

چهارم فروردین :

 

نفیسه :

 

122.در آیات گذشته چنین خواندیم:کسانى که شیطان را ولىّ خود انتخاب کنند، در زیان آشکارى هستند، شیطان به آنها وعده دروغین مى‏دهد و با آرزوها سرگرم مى‏سازد، و وعده شیطان جز فریب و مکر نیست، در برابر آنها در این آیه سر انجام کار افراد با ایمان را بیان کرده، مى‏فرماید:«و آنها که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند به زودى در باغهایى از بهشت وارد مى‏شوند که نهرها از زیر درختان آن مى‏گذرد».این نعمت همانند نعمتهاى این دنیا زود گذر و ناپایدار نیست، بلکه «مؤمنان براى همیشه در آن خواهند ماند».این وعده همانند وعده‏هاى دروغین شیطان نیست، بلکه «وعده‏اى است حقیقى و از ناحیه خدا».بدیهى است «هیچ کس نمى‏تواند صادق‏تر از خدا وعده‏ها و سخنانش باشد» زیرا تخلّف از وعده، یا به خاطر ناتوانى است، یا جهل و نیاز، که تمام اینها از ساحت مقدّس او دور است.

123.نقل شده که:مسلمانان و اهل کتاب هر کدام بر دیگرى افتخار مى‏کردند، اهل کتاب مى‏گفتند:پیامبر ما قبل از پیامبر شما بوده است، کتاب ما از کتاب شما سابقه‏دارتر است، و مسلمانان مى‏گفتند: پیامبر ما خاتم پیامبران است، و کتابش آخرین و کاملترین کتب آسمانى است، بنابراین ما بر شما امتیاز داریم، این آیه و آیه بعد نازل شد و بر این ادعاها قلم بطلان کشید، و ارزش هر کس را به اعمالش معرفى کرد.امتیازات واقعى و دروغین- در این آیه و آیه بعد یکى از اساسى‏ترین پایه‏هاى اسلام بیان شده است، که ارزش وجودى اشخاص و پاداش و کیفر آنها هیچ گونه ربطى به ادعاها و آرزوهاى آنها ندارد، بلکه تنها بستگى به عمل و ایمان دارد، این اصلى است ثابت و سنتى تغییر ناپذیر، و قانونى است که تمام ملتها در برابر آن یکسانند لذا نخست مى‏فرماید:«فضیلت و برترى به آرزوهاى شما و آرزوهاى اهل کتاب نیست» سپس اضافه مى‏کند:«هر کس عمل بدى انجام دهد کیفر خود را در برابر آن خواهد گرفت و هیچ کس را جز خدا ولى و یاور خویش نمى‏یابد»

124.«و هم چنین کسانى که عمل صالح به جا آورند و با ایمان باشند اعم از مرد و زن آنها وارد بهشت خواهند شد و کمترین ستمى به آنها نمى‏شود» و به این ترتیب قرآن به تعبیر ساده معمولى به اصطلاح «آب پاک» به روى دست همه ریخته است و وابستگیهاى ادعایى و خیالى و اجتماعى و نژادى و مانند آن را نسبت به یک مذهب به تنهایى بى‏فایده مى‏شمرد، و اساس را ایمان به مبانى آن مکتب و عمل به برنامه‏هاى آن معرفى مى‏کند.

125.در آیه قبل، سخن از تأثیر ایمان و عمل بود و این که انتساب به هیچ مذهب و آیینى، به تنهایى اثرى ندارد، در عین حال در این آیه براى این که سوء تفاهمى از بحث گذشته پیدا نشود، برترى آیین اسلام را بر تمام آیینها به این تعبیر بیان کرده است: «چه آیینى بهتر است از آیین کسى که با تمام وجود خود، در برابر خدا تسلیم شده، و دست از نیکوکارى برنمى‏دارد و پیرو آیین پاک خالص ابراهیم است» در این آیه سه چیز مقیاس بهترین آیین شمرده شده:نخست تسلیم مطلق در برابر خدا «اسلم وجهه للّه»، دیگرى نیکوکارى «و هو محسن» منظور از نیکوکارى در اینجا هر گونه نیکى با قلب و زبان و عمل است.و دیگرى پیروى از آیین پاک ابراهیم است .در پایان آیه دلیل تکیه کردن روى آیین ابراهیم را چنین بیان مى‏کند که«خداوند ابراهیم را به عنوان خلیل و دوست خود انتخاب کرد».

126.در این آیه اشاره به مالکیت مطلقه پروردگار و احاطه او به همه اشیاء مى‏کند و مى‏فرماید: «آنچه در آسمانها و زمین است ملک خداست، زیرا خداوند به همه چیز احاطه دارد»اشاره به این که اگر خداوند ابراهیم را دوست خود انتخاب کرد نه به خاطر نیاز به او بود، زیرا خدا از همگان بى‏نیاز است بلکه به خاطر سجایا و صفات فوق العاده و برجسته ابراهیم بود.

127.باز هم حقوق زنان! این آیه به پاره‏اى از سؤالات و پرسشهایى که در باره زنان (مخصوصا دختران یتیم) از طرف مردم مى‏شده است پاسخ مى‏گوید، مى‏فرماید: "اى پیامبر! از تو درباره احکام مربوط به حقوق زنان، سؤالاتى مى‏کنند بگو: خداوند در این زمینه به شما فتوا و پاسخ مى‏دهد".سپس اضافه مى‏کند: «و آنچه در قرآن مجید درباره دختران یتیمى که حقوقشان را نمى‏دهید و مى‏خواهید با آنها ازدواج کنید، به قسمتى دیگر از سؤالات شما پاسخ مى‏دهد» و زشتى این عمل ظالمانه را آشکار مى‏سازد.سپس درباره پسران صغیر که طبق رسم جاهلیت از ارث ممنوع بودند توصیه کرده و مى‏فرماید: «خداوند به شما توصیه مى‏کند که حقوق کودکان ضعیف را رعایت کنید» بار دیگر در باره حقوق یتیمان بطور کلى تأکید کرده و مى‏گوید: «و خدا به شما توصیه مى‏کند که در مورد یتیمان به عدالت رفتار کنید»و در پایان به این مسأله توجه مى‏دهد که «هر گونه عمل نیکى(مخصوصا در باره یتیمان و افراد ضعیف) از شما سر زند از دیدگاه علم خداوند مخفى نمى‏ماند» و پاداش مناسب آن را خواهید یافت.

 

اعظم :

 

آیه 123 : ملاک زندگی عملی آدمهاست ... اینکه من بگم اهل فلان دینم و اعتقادم فلانه ولی این اعتقاد هیچ تاثیری در زندگی عملی من نداشته باشه به هیچ دردی نمی خوره

آیه 124 : هر عمل کوچیکی هم به حساب میاد ... عمل خیر کوچیک رو به خاطر کوچیکیش ترک نکنیم

آیه 124 : "من یعمل" هر کی کار خوب کنه بی سپاس نمی مونه کارش ... زن و مرد هم نداره

آیه 125 : بارها در سوره بقره و به خصوص آل عمران خداوند بیان فرمودند که همانا دین اسلام هستش و تشریح کردن که اسلام آوردن به زبون نیست ، بلکه اسلام به معنای واقعی مقام تسلیم بودن در برابر اوامر الهی هستش و پرچمدار این تسلیم حضرت ابراهیم هستش ...تو وره آل عمران فرمود که هم یهودی هم مسلمون و هم نصرانی و حتی مشرک حضرت ابراهیم رو به خودش منتسب می کرد و خداوند فرمود کسی به ابراهیم نزدیکتره که از اون تبعیت کنه از آیین ابراهیم که همانا تسلیم بودن در برابر خداوند هستش

آیه 125 : اسلام در اعتقاد و نیکوکاری (هو محسن )

آیه 127 : می فرماید مردم در باره احکام مشکل در باره امور زنان که از مواردی است که اسلام آنها را ابداع کرده است و در جاهلیت نبوده از پیامبر سئوال می نمایند و خداوند احکام آنها را دراوائل این سوره بیان نموده است ، از قبیل احکام دختران پدر مرده که در جاهلیت مردان سهم آنها را نمی دادند و آنها را محروم می کردند و اموال آنها را می گرفتندو اگر صاحب جمال بودند با آنها ازدواج می نمودند و اگر جمال نداشتند نه با آنهاآمیزش می کردند و نه اجازه ازدواج به آنها می دادند، بلکه صرفا اموالشان راتصرف می کردند و لذا خداوند احکام مربوط به ارث زنان را به طور کامل بیان می نماید و نسبت به حق یتیمان و فرزندان عقب مانده و ناقص الخلقه نیز احکام جامعی بیان می دارد و در اینجا نیز به طور عمومی حکم به عدل در مورد یتیمان می نماید و می فرماید: در مورد ایتام قیام به عدالت کنید و در آخر می فرماید:آنچه در باره زنان و یتیمان انجام دهید و به احکام خدا در باره آنها عمل کنید خیر شماو آنان در عمل به این احکام است و خدای متعال هم نسبت به این اعمال شماداناست . این تذکر برای ترغیب و تشویق آنان برای عمل به این احکام است ودر حکم تحذیر و ترساندن آنها برای مخالفت ورزیدن و عمل نکردن به احکام نیزمی باشد.