43 . صفحه 43
هشتم بهمن :
نفیسه :
260.
ابراهیم (ع) میخواست با رویت وشهود ایمان خود راقویتر کند. خداوند نیز از
ابراهیم خواست تا چهار نوع پرنده را قطعه قطعه کند ودرهم بیامیزد وروی هر
کوه قسمتی از ان را بگذارد وسپس اسم انها را صدا بزند.ابراهیم نیز چنین
کاری کرد واجزای پراکنده مرغان جدا وجمع گردیدند وبهم امیختند و ان پرنده
زنده شد .این موضوع به ابراهیم نشان داد همین صحنه در روز قیامت اما در
مقیاسی وسیعتر انجام میشود.خداوند هم تمام ذرات بدن مردگان را بخوبی
میشناسد وهم توانایی سرجمع کردن انها را دارد.
261.ذکر
ایات انفاق پشت سر ایات مربوط به معاد ممکن است به این مورد داشته باشد که
یکی از بهترین اسباب نجات در قیامت انفاق وبخشش است .طبق این ایه پاداش
کسی که در راه خدا انفاق میکند هفتصد برابر میشود .حتی خداوند این را هم
برای هر کس که بخواهد وشایستگی در انها وانفاق انها از نظر نیت واخلاص
وکیفیت وکمیت ببیند ،دو یا چند برابر میکند.
262.در
این ایه بعضی شرایط انفاق در راه خداوند به طور کلی بیان میشود. کسانی که
در راه خدا بذل مال میکنند ولی منت میگذارند یا کاری میکنند که باعث ازار و
رنجش است در واقع با انجام این عمل ناپسند اجر وپاداش خود را تباه میکنند
.چنین افرادی بدهکارند نه طلبکار ! چون ابروی انسان وسرمایه های روانی
واجتماعی او به مراتب برتر وبالاتر از ثروت ومال است.پاداش انفاق کنندگان
نزد خداست وتعبیر ((ربهم))(پروردگارشان)اشاره به این دارد که خداوند انها
را پرورش میدهد وبر ان میافزاید.
263.در
حقیقت این ایه تکمیل کننده ایه قبل در زمینه ترک منت وازار هنگام انفاق
است. گفتار پسندیده در برابر کسی که حاجتی دارد وعفو وگذشت نسبت به او از
انفاق همراه با ازار بهتر است .انچه که در راه خدا انفاق میکنید برای نجات
خویشتن ذخیره میکنید و خداوند بی نیاز ودر برابر ناسپاسی شما بردبار
است.پیامبر (ص)در حدیثی گوشه ای از اداب انفاق رابیان میکند :هنگامی که
حاجتمندی از شما چیزی بخواهدگفتار او راقطع نکنید تا تمام مقصود خویش را
شرح دهد .سپس با وقار وادب وملایمت به او پاسخ دهید یا چیزی که در قدرت
دارید در اختیارش بگذارید یا به طرز شایسته ای باز گردانید زیرا ممکن است
سوال کننده فرشته ای باشد که مامور ازمایش شما است تا ببیند در برابر
نعمتهایی که خداوند به شما ارزانی داشته چگونه عمل میکنید.
264.افراد
با ایمان نباید انفاقهای خود را به خاطر منت وازار،باطل وبی اثر سازند
زیرا این عمل همانند انفاق کردنهایی است که از روی ریا وخودنمایی میباشد.
سنگ صافی را درنظر بگیرید که لایه نازکی خاک روی انرا گرفته وبذری در میان
ان خاک باشد بارانی شدید ببارد وخاک وبذر را بشوید اینگونه نیز بذر انفاق
از بین میرود .خدا توفیق هدایت را از کافران میگیرد چون خودشان پای در راه
کفر وریا ومنت وازار گذاشتند .اینها شایستگی هدایت شدن را ندارند.
